Suy Niệm Lời Chúa
Thứ Hai Tuần 13 Thường Niên
Câu chuyện trong sách Sáng Thế về cuộc đối thoại giữa Áp-ra-ham và Thiên Chúa dưới bóng sồi Mambrê là một trong những trang Kinh Thánh ấn tượng và cảm động nhất về lời cầu nguyện. Đó không chỉ là một cuộc “mặc cả” đơn thuần, mà là một cuộc gặp gỡ thân tình, một cuộc đấu tranh của con tim, nơi lòng thương xót của con người dám “thách thức” sự công chính của Thiên Chúa. Bài suy niệm hôm nay mời gọi chúng ta đi sâu vào tâm tình của tổ phụ Áp-ra-ham để khám phá lại bản chất và sức mạnh của lời cầu nguyện chuyển cầu, một sứ mạng khẩn thiết cho mỗi Kitô hữu giữa thế giới hôm nay.
Bài đọc 1 (St 18, 20-32) không chỉ cho thấy một Áp-ra-ham táo bạo, mà còn cho thấy một Áp-ra-ham với trái tim của người mục tử. Ông không cầu xin cho mình, cho gia đình mình, hay cho lợi ích riêng. Nỗi thao thức của ông hướng về Sôđôma, một thành phố xa lạ về mặt đức tin và đầy rẫy tội lỗi, nhưng lại là nơi có cháu ông là Lót đang sinh sống. Ông đến với Chúa với một sự khiêm tốn sâu sắc: “Con thật to gan, dám thưa với Chúa, dù con chỉ là tro bụi” (St 18, 27). Chính trong sự nhận biết thân phận mỏng giòn của mình, lời cầu xin của ông lại càng trở nên mạnh mẽ.
Cuộc đối thoại tuần tự từ năm mươi người công chính xuống đến mười người cho thấy một sự kiên trì đáng kinh ngạc. Áp-ra-ham không bỏ cuộc. Mỗi lần ông “trả giá” là một lần ông thăm dò chiều sâu của lòng thương xót Thiên Chúa. Ông không tìm cách thay đổi quyết định của Chúa, nhưng ông tin rằng bản chất của Chúa là Tình Yêu và Lòng Thương Xót. Như Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã giảng giải, Áp-ra-ham dạy chúng ta rằng: “Cầu nguyện không phải là thay đổi ý muốn của Thiên Chúa, mà là cầu xin Ngài thực hiện điều tốt đẹp nhất của Ngài, ý muốn yêu thương của Ngài.” Lời cầu nguyện của ông dựa trên niềm xác tín rằng sự công chính của Thiên Chúa không thể tách rời khỏi lòng nhân hậu của Ngài.
Niềm tin của Áp-ra-ham được vang vọng một cách tuyệt vời trong Thánh vịnh đáp ca: “Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, hay nén giận và giàu tình thương. Người không cứ tội ta mà xử, không trả báo ta xứng với lỗi lầm” (Tv 102, 8.10). Áp-ra-ham có thể “mặc cả” với Chúa chính là vì ông biết rõ ông đang nói chuyện với Ai. Ông không nói với một vị thần xa lạ, độc đoán, nhưng với một Thiên Chúa đã lập giao ước với ông, một Thiên Chúa của lời hứa, một người Bạn.
Lời cầu nguyện của ông bắt nguồn từ sự hiểu biết thân tình này. Ông “mặc cả” không phải vì nghi ngờ, mà vì hy vọng. Ông hy vọng vào một sự thiện hảo nơi Thiên Chúa vốn lớn hơn mọi sự dữ của con người. Đây là một bài học nền tảng cho chúng ta: lời cầu nguyện chỉ thực sự có sức mạnh khi nó được đặt trên nền tảng của một đức tin vững vàng vào tình yêu vô điều kiện của Chúa, ngay cả khi hoàn cảnh xung quanh có vẻ như đang phủ nhận điều đó.
Thế giới chúng ta đang sống đầy dẫy những “Sôđôma và Gômôra” hiện đại. Đó không chỉ là những nơi chốn địa lý, mà còn là những không gian của sự dữ: sự bất công có hệ thống, nền văn hóa sự chết, sự thờ ơ lạnh lùng trước nỗi đau của người khác, sự tàn phá môi sinh, những cuộc chiến tranh và hận thù dai dẳng.
Trước thực tại đó, chúng ta được mời gọi trở thành những Áp-ra-ham mới. Chúng ta có dám đến gần Chúa với sự kiên trì và lòng trắc ẩn để cầu cho thế giới của mình không? Chúng ta có tin rằng lời cầu nguyện âm thầm của một cộng đoàn nhỏ bé, lời cầu nguyện của những con người công chính, có thể thay đổi dòng lịch sử, có thể cứu được cả một “thành phố” khỏi sự sụp đổ luân lý không? Hay chúng ta chỉ đứng nhìn từ xa, dễ dàng phán xét, lên án và chìm trong thất vọng? Lời của Thánh Giacôbê vẫn còn đó để thách đố chúng ta: “Lời cầu nguyện tha thiết của người công chính rất có hiệu nghiệm” (Gc 5, 16).
Bài Tin Mừng hôm nay (Mt 8, 18-22), dù có vẻ không liên quan trực tiếp, lại đặt ra một điều kiện cốt lõi để lời cầu nguyện chuyển cầu của chúng ta được hiệu nghiệm. Để có được trái tim của Áp-ra-ham, chúng ta phải có trái tim của một người môn đệ đích thực. Lời mời gọi của Chúa Giêsu: “Anh hãy theo Thầy, cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ” (Mt 8, 22) là một lời mời gọi dứt khoát.
“Kẻ chết” ở đây không chỉ là những người đã qua đời, mà còn là những gì thuộc về sự chết: những lo toan thế tục thái quá, những quyến luyến trần gian cản bước chúng ta đến với Chúa, những gánh nặng của quá khứ, những nỗi sợ hãi về tương lai. Chỉ khi chúng ta dám đặt Chúa lên trên hết, thoát khỏi sự nô lệ của những điều đó, chúng ta mới có được một trái tim tự do, một tinh thần quảng đại và một lòng can đảm như Áp-ra-ham. Một trái tim còn vướng bận quá nhiều cho riêng mình sẽ không còn chỗ để thao thức cho người khác. Một tâm hồn đã được giải thoát mới có thể đập cùng nhịp với trái tim thương xót của Chúa Cha và trở thành kênh thông ơn của Ngài cho thế giới.
Lạy Chúa, chúng con cảm tạ Chúa đã cho chúng con mẫu gương sáng ngời của tổ phụ Áp-ra-ham, một con người của đức tin, lòng cậy trông và tình yêu. Xin ban cho chúng con trái tim của ngài: một trái tim biết đau trước nỗi đau của nhân loại, một sự khiêm tốn để nhận biết thân phận yếu đuối của mình, và một lòng can đảm để kiên trì “làm phiền” Chúa bằng những lời nguyện xin. Xin giải thoát chúng con khỏi những ràng buộc của “kẻ chết”, để chúng con có thể hoàn toàn thuộc về Chúa và trở nên những khí cụ chuyển cầu hữu hiệu cho hòa bình và ơn cứu độ trong thời đại đầy biến động của chúng con. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
