Suy Niệm Lời Chúa
Lễ Kính Thánh Tô-ma Tông Đồ
Hôm nay, ngày 3 tháng 7 năm 2025, chúng ta cùng nhau mừng kính Thánh Tôma, Tông đồ, một vị thánh có hành trình đức tin độc đáo, người đã đi từ hoài nghi đến lời tuyên xưng hùng hồn nhất về thiên tính của Chúa Kitô. Các bài đọc Lời Chúa hôm nay (Ep 2, 19-22; Tv 116; Ga 20, 24-29) mời gọi chúng ta suy tư về mối liên kết sâu sắc giữa đức tin cá nhân và nền tảng của toàn thể Hội Thánh.
Bài đọc thứ nhất, trích từ thư gửi tín hữu Ê-phê-xô, mở đầu bằng một lời khẳng định đầy hy vọng: “Thưa anh em, anh em không còn phải là người xa lạ hay người tạm trú, nhưng là người đồng hương với các người thuộc dân thánh, và là người nhà của Thiên Chúa”. Hình ảnh này tạo ra một sự tương phản mạnh mẽ với tình trạng của các Tông đồ ngay sau cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu. Các ông đã “đóng kín cửa” vì sợ hãi, cảm thấy mình như những “người tạm trú” trong một thế giới xa lạ và đầy hiểm nguy. Trong bối cảnh đó, thánh Tôma, do vắng mặt trong lần hiện ra đầu tiên của Chúa Phục Sinh, lại càng trở nên “xa lạ” hơn với chính anh em mình. Ông bị tách biệt khỏi kinh nghiệm Phục Sinh mà cộng đoàn đã chia sẻ. Điều gì đã biến đổi những con người sợ hãi, hoài nghi ấy thành những “nền móng” vững chắc, những “người nhà” đích thực trong công trình của Thiên Chúa? Câu trả lời nằm ở cuộc gặp gỡ cá vị với Đấng Phục Sinh, một cuộc gặp gỡ đã biến đổi sự hoài nghi của Tôma thành một lời tuyên xưng nền tảng cho đức tin của toàn thể Hội Thánh.
Thánh Phaolô dùng một ẩn dụ kiến trúc đầy sức mạnh để mô tả bản chất của Hội Thánh: một công trình “được xây dựng trên nền móng là các Tông Đồ và ngôn sứ, còn đá tảng góc tường là chính Đức Ki-tô Giê-su”. Nền móng này không phải là một ý niệm trừu tượng. Sách Giáo lý Hội Thánh Công Giáo giải thích rằng đặc tính “Tông Truyền” của Hội Thánh có nghĩa là Hội Thánh được xây dựng trên “nền móng các Tông Đồ”, những chứng nhân được chính Chúa Kitô tuyển chọn; Hội Thánh gìn giữ và lưu truyền giáo huấn của các ngài; và Hội Thánh tiếp tục được các Tông đồ dạy dỗ, thánh hóa và hướng dẫn qua các đấng kế vị các ngài là Giám mục đoàn. Hiến chế Tín lý về Hội Thánh, Lumen Gentium, cũng khẳng định rằng từ nền tảng này, Hội Thánh nhận được sự bền vững và hợp nhất. Hình ảnh này còn được vang vọng trong sách Khải Huyền khi mô tả thành Giêrusalem Mới có tường thành “được dựng trên mười hai nền móng, trên đó có ghi tên mười hai Tông Đồ của Con Chiên” (Kh 21:14).
Điều làm cho các Tông đồ trở thành “nền móng” chính là lời tuyên xưng đức tin của các ngài vào Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh. Và trong Tin Mừng hôm nay, chúng ta chứng kiến một trong những lời tuyên xưng đức tin nền tảng và mạnh mẽ nhất, được thốt ra từ chính đôi môi của Tông đồ Tôma. Khi đối diện với Chúa Phục Sinh, ông đã thốt lên: “Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con!” (Ga 20:28). Đây là một lời tuyên xưng đức tin Kitô học ở mức độ cao nhất trong tất cả các sách Tin Mừng, công bố Chúa Giêsu vừa là Chúa (Kyrios) vừa là Thiên Chúa (Theos). Thánh Augustinô đã suy niệm một cách tuyệt vời về khoảnh khắc này: “Ông đã thấy và chạm vào con người, và đã nhận biết Thiên Chúa mà ông không thấy cũng không chạm vào; nhưng nhờ những gì ông thấy và chạm vào, giờ đây ông đã xua tan mọi nghi ngờ và tin vào điều còn lại”. Lời tuyên xưng của Tôma là một sự tổng hợp hoàn hảo về mầu nhiệm Nhập Thể và Phục Sinh. Nó nối kết trực tiếp với hình ảnh “đá tảng góc tường là chính Đức Ki-tô Giê-su” (Ep 2:20). Hành trình của Tôma cho thấy rằng việc trở thành một “viên đá nền móng” không đòi hỏi một đức tin hoàn hảo ngay từ đầu, nhưng đòi hỏi một cuộc gặp gỡ chân thành và một lời tuyên xưng trọn vẹn.
Khi một người, qua ơn Chúa, đi từ chỗ hoài nghi đến chỗ tuyên xưng như Tôma, người đó được “xây dựng” vào một công trình lớn hơn. Thánh Phaolô kết luận: “Trong Người, cả anh em nữa, cũng được xây dựng cùng với những người khác thành ngôi nhà Thiên Chúa ngự, nhờ Thần Khí” (Ep 2:22). Mỗi chúng ta, khi lặp lại lời tuyên xưng của Tôma trong đức tin, đều trở thành một “viên đá sống động” (x. 1 Pr 2:5) được gắn kết vào Đền Thờ thiêng liêng là Hội Thánh. Chúng ta không còn là “người xa lạ hay người tạm trú” nữa, mà thực sự là “người nhà của Thiên Chúa”. Từ nền tảng đức tin tông truyền vững chắc này, chúng ta được sai đi, như lời Thánh vịnh đáp ca thúc giục: “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, mà loan báo Tin Mừng” (Mc 16:15). Sứ mạng này thuộc về chính bản chất của đời sống Kitô hữu, như lời Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã nhấn mạnh trong thông điệp Redemptoris Missio. Thánh Tôma, sau khi đã “thấy và tin”, đã không giữ lại kinh nghiệm đó cho riêng mình. Truyền thống cho rằng ngài đã mang Tin Mừng đến tận Ấn Độ xa xôi, và lời chứng của ngài, được xây trên một đức tin đã qua thử thách, đã trở nên vô cùng mạnh mẽ.
Gợi ý thực hành đời sống:
- Trân trọng di sản Tông truyền: Chúng ta được mời gọi đào sâu đức tin của mình bằng cách siêng năng học hỏi Kinh Thánh, Giáo lý Hội Thánh Công Giáo , và các văn kiện của Huấn quyền. Đây là cách chúng ta kết nối với “nền móng các Tông Đồ”.
- Sống hiệp thông trong Hội Thánh: Đức tin của chúng ta không phải là một hòn đảo. Nó được sinh ra, nuôi dưỡng và lớn lên trong “nhà của Thiên Chúa”. Hãy tích cực tham gia vào đời sống giáo xứ, các cộng đoàn, để chúng ta có thể nâng đỡ nhau và cùng nhau được “xây dựng thành ngôi nhà Thiên Chúa ngự”.
- Can đảm loan báo Tin Mừng: Giống như thánh Tôma, sau khi đã gặp gỡ Chúa Phục Sinh, chúng ta có trách nhiệm chia sẻ niềm vui và hy vọng đó cho người khác. Lời chứng của chúng ta sẽ đáng tin cậy nhất khi nó phát xuất từ một đức tin chân thành, một đức tin dám đối diện với những câu hỏi và đã tìm thấy câu trả lời nơi Chúa Kitô.
