Suy Niệm Lời Chúa
Lễ Kính Thánh Tôma Tông Đồ
Trong ngày Lễ Kính Thánh Tôma, Tông Đồ, Phụng vụ Lời Chúa (Ep 2, 19-22; Ga 20, 24-29) mời gọi chúng ta bước vào một hành trình đức tin sâu sắc, một hành trình không né tránh những câu hỏi gai góc, nhưng tìm thấy câu trả lời trong chính lòng thương xót của Thiên Chúa. Câu chuyện của Tôma không chỉ là một sự kiện lịch sử, mà còn là một tấm gương soi chiếu những hoài nghi, những tổn thương và niềm khao khát sâu thẳm của mỗi chúng ta.
Để hiểu được Tin Mừng hôm nay, chúng ta cần cảm thông với nỗi lòng của thánh Tôma. Ông không chỉ đơn thuần là một người hoài nghi về mặt lý trí; ông là một con người đang tan nát cõi lòng. Ông đã từng tuyên bố sẵn sàng “cùng đi với Thầy để cùng chết với Thầy” (Ga 11:16). Giờ đây, Thầy của ông đã chết một cách bi thảm, và niềm hy vọng của ông đã bị chôn vùi trong mồ. Khi các Tông đồ khác vui mừng báo tin “Chúng tôi đã được thấy Chúa!”, có lẽ đối với Tôma, đó là một tin tức quá tốt đẹp để có thể là sự thật. Lời của ông, “Nếu tôi không thấy dấu đinh ở tay Người, nếu tôi không xỏ ngón tay vào lỗ đinh và không đặt bàn tay vào cạnh sườn Người, tôi không tin” (Ga 20:25) , không phải là lời của một kẻ kiêu ngạo, mà là tiếng kêu của một con tim đang đau khổ, khao khát sự chắc chắn và sợ hãi bị thất vọng thêm một lần nữa. Ông bị cô lập trong nỗi đau và sự hoài nghi của riêng mình, tách biệt khỏi kinh nghiệm Phục Sinh của cộng đoàn.
Thật ngạc nhiên, Giáo hội không lên án sự hoài nghi của Tôma, mà còn nhìn thấy trong đó một giá trị quan phòng. Thánh Grêgôriô Cả đã nói: “Sự cứng lòng của Tôma đã làm được nhiều hơn cho đức tin của chúng ta hơn là đức tin của các môn đệ khác”. Gần đây hơn, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhiều lần nhấn mạnh rằng chúng ta không cần phải sợ hãi những nghi ngờ, ngài gọi chúng là “vitamin của đức tin” (vitamins of faith), vì chúng giúp đức tin được thanh luyện, trở nên mạnh mẽ và ý thức hơn. Một đức tin không có những nghi ngờ thì không thể tiến bước. Điều quan trọng là sự hoài nghi của Tôma là chân thành, vì ông không bỏ đi. Ông vẫn ở lại với cộng đoàn Tông đồ, và chính việc ở lại trong sự hiệp thông này đã tạo điều kiện cho cuộc gặp gỡ quyết định với Chúa Phục Sinh.
Phản ứng của Chúa Giêsu trước yêu cầu của Tôma là một trong những biểu hiện cảm động nhất về lòng thương xót của Thiên Chúa. Ngài không trách mắng, không giảng giải. Ngài đến và trực tiếp đáp lại lời yêu cầu của Tôma: “Hãy đặt ngón tay anh vào đây và hãy xem tay Thầy. Đưa tay ra mà đặt vào cạnh sườn Thầy. Đừng cứng lòng nữa, nhưng hãy tin” (Ga 20:27). Chúa Giêsu đã không coi yêu cầu của Tôma là một sự xúc phạm, nhưng là một cơ hội để bày tỏ tình yêu và lòng thương xót của Ngài. Ngài mời gọi Tôma chạm vào các vết thương của Ngài. Tại sao Đấng đã chiến thắng sự chết lại giữ lại những dấu tích của cuộc khổ nạn? Bởi vì những vết thương ấy không còn là biểu tượng của sự thất bại, mà đã trở thành những huy hiệu vinh quang của một tình yêu đã đi đến cùng. Chúng là bằng chứng không thể chối cãi rằng Đấng Phục Sinh chính là Đấng đã chịu Đóng Đinh, là cây cầu nối liền trời và đất, nơi Thiên tính và nhân tính thương tổn của chúng ta gặp nhau. Như danh họa Caravaggio đã khắc họa một cách tuyệt vời, chính Chúa Giêsu đã chủ động nắm lấy tay Tôma và dẫn ngón tay ông vào vết thương nơi cạnh sườn mình, một hình ảnh đầy tính biểu tượng cho thấy Thiên Chúa cúi xuống, cầm lấy sự hoài nghi của chúng ta và dẫn nó vào chính trái tim yêu thương của Ngài.
Sau lời tuyên xưng đức tin trọn vẹn của Tôma, “Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con!”, Chúa Giêsu đã nói một lời chúc phúc dành cho tất cả chúng ta: “Vì đã thấy Thầy, nên anh tin. Phúc thay những người không thấy mà tin!” (Ga 20:29). Đây không phải là một lời trách móc, mà là một lời an ủi và khích lệ dành cho tất cả những thế hệ đi sau không có diễm phúc được thấy Chúa Phục Sinh bằng con mắt thể lý. Đức tin của chúng ta không mù quáng, nhưng được xây dựng trên lời chứng vững chắc của các Tông đồ, những người đã “thấy và tin”. Ngày nay, chúng ta “chạm” vào Chúa Kitô qua Lời Chúa, qua các Bí tích, đặc biệt là Bí tích Thánh Thể, qua cộng đoàn đức tin, và qua việc phục vụ những người anh em đau khổ. Khi chúng ta phục vụ người nghèo, người bệnh, người bị bỏ rơi, chúng ta đang chạm vào chính thân thể thương khó của Chúa Kitô và cũng đang được chữa lành bởi lòng thương xót của Ngài, lòng thương xót tuôn trào từ chính các vết thương của Ngài.
Gợi ý thực hành đời sống:
- Chân thành với những hoài nghi: Đừng sợ hãi hay che giấu những nghi ngờ của bạn. Hãy mang chúng đến với Chúa trong lời cầu nguyện một cách chân thành và khiêm tốn, như người cha trong Tin Mừng đã kêu lên: “Con tin! Nhưng xin Thầy giúp lòng tin yếu kém của con!” (Mc 9:24).
- Tìm kiếm Chúa trong cộng đoàn: Khi bạn gặp khó khăn về đức tin, đừng tự cô lập mình. Hãy tìm đến với giáo xứ, với một linh mục, hoặc một cộng đoàn để được nâng đỡ và cùng nhau tìm kiếm Chúa.
- Chiêm ngắm các vết thương của Chúa: Hãy dành thời gian để chiêm ngắm Thánh Giá. Khi tham dự Thánh lễ, đặc biệt là lúc linh mục nâng cao Mình và Máu Thánh, hãy lặp lại lời tuyên xưng của Tôma: “Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con!”.
- Chạm vào vết thương của tha nhân: Hãy biến đức tin thành hành động bác ái. Khi bạn thăm viếng một người bệnh, an ủi một người đau buồn, giúp đỡ một người nghèo khó, bạn đang chạm vào chính những vết thương của Chúa Kitô nơi anh chị em mình, và bạn sẽ cảm nhận được sự hiện diện chữa lành của Ngài trong cuộc đời.
Hành trình của Thánh Tôma là hành trình của mỗi chúng ta. Đó là một hành trình đi từ bóng tối của sự sợ hãi và hoài nghi đến ánh sáng của niềm tin và hy vọng, một hành trình được thực hiện không phải bằng sức riêng, mà bằng cách để cho lòng thương xót của Chúa Giêsu chạm vào và biến đổi. Amen.
